Zgoda na wyjazd dziecka

Przydatne informacje:

• Rodzice, jako prawni opiekunowie dziecka sprawują nad nim władzę rodzicielską. W przypadku gdy osoba małoletnia wyjeżdża za granicę bez rodziców lub opiekunów prawnych (wyznaczonych sądownie), może być wymagane (np. przez biuro podróży, kontrolę graniczną) udzielenie przez nich zgody na pobyt dziecka w określonym miejscu i pod nadzorem (faktyczną opieką, nie prawną) określonych osób trzecich. W niektórych państwach jest to uważane za dobrą praktykę, w niektórych jest to wymóg. Wymogi krajów UE w tym zakresie można sprawdzić.
• Oświadczenia tego typu składa się najczęściej w formie pisemnej z notarialnie poświadczonym podpisem.
• Decyzję o wyjeździe dziecka za granicę rodzice powinni podejmować wspólnie, jeżeli oboje posiadają władzę rodzicielską (nawet jeżeli jest ograniczona – w postanowieniu sądu należy sprawdzić w jakim zakresie). Dotyczy to również wyjazdu dziecka pod opieką tylko jednego z nich (gdyż drugi rodzic może złożyć zawiadomienie o przestępstwie uprowadzenia dziecka za granicę). W braku porozumienia między rodzicami w kwestiach istotnych spraw dziecka rozstrzyga sąd opiekuńczy.
• W postanowieniu z dnia 6 marca 1985 r. (sygn. III CRN 19/85) Sąd Najwyższy wskazał, iż „wyjazd dziecka za granicę w celu spędzenia tam wakacji, jako należący do istotnych spraw dziecka wymaga zgody obojga rodziców, wykonujących władzę rodzicielską, a w braku takiej zgody orzeczenia sądu opiekuńczego”.
• Nie jest możliwym przekazanie opieki prawnej nad dzieckiem w drodze pełnomocnictwa. Niektóre urzędy i instytucje honorują takie upoważnienia, jednak z formalnego punktu widzenia dokument taki nie odnosi skutków prawnych i nie uprawnia osoby trzeciej do podejmowania istotnych decyzji, np. do wyrażenia zgody na wykonanie zabiegu medycznego, czy uzyskania informacji o stanie zdrowia dziecka.
• Zgodnie z art. 110 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie przemijającej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej sąd zawiesza jej sprawowanie i wyznacza dla dziecka opiekuna prawnego. Po ustaniu przeszkody trzeba sądownie uchylić zawieszenie sprawowania opieki.